Ανακοίνωση του Συνδέσμου Βελανιδιωτών "Η Μυρτιδιώτισσα" για την εγκατάσταση Αιολικών σε Κριθίνα -Αγία Κυριακή

Αυτήν την περίοδο διεξάγεται η δημόσια διαβούλευση επί των Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) για τους δύο σταθμούς αιολικών στην περιοχή των Βατίκων, με το έναν μάλιστα να σχεδιάζεται σε απόσταση λίγων εκατοντάδων μέτρων από τον κύριο οικισμό των Βελανιδιών.

Πρόκειται για τον «Αιολικό Σταθμό 755 στρεμμάτων, με 17 ανεμογεννήτριες μέγιστου ύψους 80 σχεδόν μέτρων (ύψος πυλώνα 55μ & διάμετρος πτερυγίων 44μ) και συνολικής ισχύος 15,3ΜW στη θέση «Αγία Κυριακή» της Τ.Κ. Βελανιδίων». Μάλιστα ο σταθμός αυτός και ο έτερος της Κριθίνας, ανοίγουν ουσιαστικά την κερκόπορτα για την εγκατάσταση ακόμα 200 και πλέον ανεμογεννητριών στη χερσόνησο του Καβομαλιά.

Το θέμα της εγκατάστασης ανεμογεννητριών στα Βάτικα απασχολεί εδώ και σχεδόν δύο δεκαετίες τον τόπο, αλλά ειδικά μετά το 2015 (και τη μεγάλη φωτιά στην περιοχή) έχει επανέλθει με μεγαλύτερη ένταση. Πιο συγκεκριμένα, εταιρείες-εργολάβοι επιδιώκουν να εκμεταλλευτούν το άναρχο πλαίσιο εγκατάστασης των ΑΠΕ στη χώρα, τοποθετώντας αιολικούς σταθμούς κατά το δοκούν προς ιδίον όφελος (ευρωπαϊκά κονδύλια) με εξαιρετικά αμφίβολη αποτελεσματικότητα, καταπατώντας παράλληλα τις ανάγκες Δήμου, κατοίκων και Περιβάλλοντος. Με άλλα λόγια, δεν υφίσταται ένας σοβαρός ενεργειακός σχεδιασμός σε εθνικό επίπεδο που θα αξιοποιεί τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας στο σύνολό τους, με τη συνεργασία των τοπικών Αρχών. Αντίθετα, αυτό που κυριαρχεί ως φαινόμενο είναι «ανορθολογικές και μεγάλης κλίμακας παρεμβάσεις, χωρίς να προηγηθεί οποιαδήποτε διαβούλευση με τις δημοτικές Αρχές, τους φορείς και τους δημότες, εξαναγκάζουν τις τοπικές κοινωνίες να συναινέσουν και πολλές φορές να συμμορφωθούν σε επιλογές με βαρύ οικονομικό, κοινωνικό και περιβαλλοντικό κόστος». Ένα ακόμα βήμα ενίσχυσης αυτής της τάσης ήταν το νομοσχέδιο «Εκσυγχρονισμός της περιβαλλοντικής νομοθεσίας – Ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία των Οδηγιών 2018/844 και 2019/692 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συμβουλίου και λοιπές διατάξεις», το οποίο ψηφίστηκε πέρυσι τον Μάιο, «από το παράθυρο» και εν μέσω πανδημίας, επί υπουργίας στο ΥΠΕΝ του Κωστή Χατζηδάκη, το οποίο, μεταξύ άλλων, προωθεί τη ριζική απλοποίηση των περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων και τη μεγάλη μείωση του χρόνου για την αδειοδότηση ΑΠΕ. Στόχος του νομοσχεδίου, να λειτουργήσει ως «επιταχυντής» των διαδικασιών για την εγκατάσταση αιολικών σταθμών.

Από την άλλη πλευρά, ο Δήμος Μονεμβασίας έχει εκφράσει τη θέληση και έχει λάβει σειρά στρατηγικών αποφάσεων για μια ήπια οικοτουριστική ανάπτυξη του τόπου, με την παράλληλη προστασία του Φυσικού και Πολιτιστικού του περιβάλλοντος. Επίσης, ο Δήμος Μονεμβασίας έχει συνεισφέρει σε παραγωγή ενέργειας μέσω αιολικών σε ποσοστό κατά πολύ μεγαλύτερο από αυτό που του αναλογεί. Και τρίτο και σημαντικότερο, εν έτει 2021 εξακολουθεί να μην υπάρχει συγκροτημένο θεσμικό πλαίσιο που να καθορίζει την εγκατάσταση τέτοιου είδους κατασκευών λαμβάνοντας υπόψη τις τοπικές, πολιτιστικές και περιβαλλοντικές ιδιαιτερότητες. Συνεπώς, δεν είναι καθόλου παράξενο που οι συγκεκριμένες πρωτοβουλίες αδιαφορούν για το υπό έγκριση αναθεωρημένο Περιφερειακό Χωροταξικό Πλαίσιο Πελοποννήσου, μέσω του οποίου προτείνεται η Χερσόνησος του Μαλέα ως Περιφερειακό Πάρκο και Τοπίο Διεθνούς Αξίας.

Bάσει αυτού του πρόχειρου και αθέσμητου τρόπου λειτουργίας, δεν προκαλεί έκπληξη και η καταδικαστική για την Ελλάδα απόφαση (C-849/19) που εξέδωσε στις 17 Δεκεμβρίου 2020 το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία καταδεικνύει ευκρινώς τις χρόνιες παθογένειες και τη συστηματική και ευρεία αδυναμία της χώρας να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της για την προστασία σημαντικών οικοτόπων και ειδών. Θυμίζουμε ότι ήδη από το 2011, «το Διεθνές Συμπόσιο Πολιτιστικής και Περιβαλλοντικής Κληρονομιάς και Τοπίου για τον Καβομαλιά», που συνδιοργανώθηκε από τον Σύνδεσμο Βελανιδιωτών ‘Η Μυρτιδιώτισσα’, το Κέντρο Σπαρτιατικών και Πελοποννησιακών Σπουδών, το Πανεπιστήμιο του Nottingham και τον Δήμο Μονεμβασίας, σε συνεργασία με το ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη και το Μεσογειακό Ινστιτούτο για τη Φύση και τον Άνθρωπο, αναγνωρίζει πως τα τοπία, το φυσικό περιβάλλον και το πολιτιστικό απόθεμα της Χερσονήσου του Μαλέα απειλούνται από τη σύγχρονη επεμβατική μανία του ανθρώπου και καλεί το (τότε) Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής αλλαγής «να υιοθετήσει τον Καβομαλιά ως Τοπίο Διεθνούς/Εθνικής Αξίας, αποχαρακτηρίζοντας τον από Περιοχή Αιολικής Προτεραιότητας (ΠΑΠ)».

Έως σήμερα λοιπόν, Δήμος, κάτοικοι, Τοπικές Κοινότητες, επαγγελματικοί σύλλογοι και Σύλλογοι του τόπου, κάθε μια πλευρά λιγότερο ή περισσότερο, έχουν συμβάλλει στην αποτροπή αυτού του σκηνικού. Το ίδιο οφείλουν να κάνουν και τώρα. Θυμίζουμε ότι ο Σύνδεσμος Βελανιδιωτών «Η Μυρτιδιώτισσα» αποτελεί ιδρυτικό μέλος της Ομοσπονδίας Βατικιώτικων Συλλόγων Αττικής και έχει υποστηρίξει τις προσπάθειες της Ομοσπονδίας υλικά και ηθικά, ως έναν φορέα χωρίς κερδοσκοπικό όφελος ο οποίος λειτουργεί ως «ασπίδα» του τόπου και των ανθρώπων του.

Κατά συνέπεια, ως Σύνδεσμος ζητούμε την απόσυρση όλων των σχετικών σχεδιασμών για την εγκατάσταση αιολικών στη Χερσόνησο του Μαλέα καθώς οι όποιες συζητήσεις επί της ουσίας για την εγκατάσταση ΑΠΕ μπορούν να γίνουν μόνο μετά από:

Α) τη θεσμοθέτηση του νέου Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τις ΑΠΕ, το οποίο, ως γνωστόν, θα ορίζει και Ζώνες Αποκλεισμού Εγκατάστασης ΑιολικώνΒ) τη θεσμοθέτηση του αναθεωρημένου Περιφερειακού Πλαισίου ΧΣΑΑ Πελοποννήσου, το οποίο προτείνει τη Χερσόνησο του Μαλέα ως Τοπίο Διεθνούς Αξίας και Περιφερειακό ΠάρκοΓ) τη θεσμοθέτηση του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδιασμού Βοιών (ΓΠΣ Βοιών), ο οποίος προτείνει τους ορεινούς όγκους της περιοχής ως Περιοχές Ειδικής Προστασίας

Είναι σημαντικό να παραδώσουμε στις επόμενες γενιές έναν τόπο που οι άνθρωποι θα χαίρονται να είναι κομμάτι του και να ζουν ή να τον επισκέπονται, και όχι ένα δύσμορφο βαλτωμένο τοπίο, επειδή κάποιοι εκμεταλλεύθηκαν την επί σειρά ετών αβελτηρία (ή και σκοπιμότητα) κυβερνήσεων και Αρχών.

Το ΔΣ του ΣΒ«Η Μυρτιδιώτισσα»