Ο Αγάς, ο Δράκος και το «Μαύρο Παναγιά»

 

  Απόσπασμα της εφημερίδας «Ηχώ της Επιδαύρου» που δημοσιεύεται το 1953, το άρθρο είναι του εφημέριου των  Βελανιδίων πατήρ Παναγιώτη Μιχαηλίδη όπου εξιστορεί πως ο ναός έλαβε το όνομα της Παναγίας της Μυρτιδιωτίσσης

 Αγαπητέ κ. Κατσώνη σας χαιρετώ και σας συγχαίρω διά τους πατριωτικούς αγώνας της φιλτάτης «Ηχούς της Επιδαύρου» η οποία δικαίως έχει αποκτήσει την συμπάθειαν των Λακώνων αλλά και πέραν αυτών κατέστη φυλλον ιδιαιτέρας εκτιμήσεως και ως τοιούτο παρακολουθείται από τας κρατικάς αρχάς με ενδιαφέρον.

Διά της παρούσης, έρχομαι να σας παρακαλέσω όπως μη λησμονείται να ενδιαφέρεσθε και διά τον ενοριακόν Ναόν της Παναγίας της Μυρτιδιωτίσσης, ο οποίος έχει ανάγκην της συνδρομής των απανταχού Βελανιδιωτών, προς γενικωτέρον τακτοποίησην και αναμόρφωσιν αυτού. Χάριν δε της ενημερώσεως του κοινού επιστρέψατε μου να σας περιγράψω εν συντομία κάπως την ιστορίαν της εκκλησίας ταύτης, εις την οποίαν επί τριάντα οκτώ συνεχή έτη εφημερεύω όπως την έχω ακούσει από τον εννενηκοτούντην τότε μακαρίτην Νικόλαον Δράκον ή Βενέτην κατά το έτος 1923 οπότε το πρώτον ως Πρόσφυγξ ήλθον και εγκατεστήθη ενταύθα.

Πρώτον ο Σεβαστός γέρων με ερώτησεν από που κατάγομαι;

Και όταν έμαθεν ότι κατάγομαι από την Τραπεζούντα εδάκρυσεν από συγκίνισιν, διότι ήτο ναυτικός και με τα ταξίδια του εγνώρισεν όλα τα παράλια του Εύξεινου Πόντου. Δύο σαρακοστές, μάλιστα, όπως μου είπεν, έτυχεν να ευρεθεί είς την Τραπεζούντα όπου και εξομολογήθη και εμετάλαβεν.

Και εσυνέχισεν ο γέρων:

-         Εδώ Παπά μου τα παληά χρόνια κατοικούσε ο Τούρκος Αγάς του χωριού εις τον οποίον ανήκεν ολόκληρος η ποτιστική μεγάλη περιοχή του Αγίου Μύρωνος η οποία απέχει από το χωριό μίαν ώραν.

-         Ο Αγάς του χωριού ήτο καλός άνθρωπος. Είχεν φίλον και υποκόμον τον παππού μου και του είπεν.

-         Δράκο εσείς εκκλησίαν δεν έχετε είς το χωρίον μέσα. Να φτιάσετε μία εκκλησίαν και ότι Άγιον θέλετε βαλετε.

-         Μα Αγά μου εμείς χρήματα δεν έχομεν απάντησεν ο παππούς μου.

-         Θα σας δώσω εγώ απάντησε ο Αγάς και μέ το κολάϊ σας μου τα δίδετε.

-         Πήγαινε να το πης και εις τους άλλους χωριανούς σου.

  Όταν επήγεν ο παππούς μου και το είπεν εις τους άλλους αυτοί υποπτεύθησαν μήπως ο Αγάς κάτι κακό σκέπτετε να κάνει στους Χριστιανούς, διότι την εποχήν εκείνην όχι μόνον οι Χριστιανοί δεν έκτιζον εκκλησίες αλλά οι Τούρκοι κατέστρεφον και τις κτισμένες. Γι’αυτό επί 15 ημέρας ο παππούς μου εφοβήθη να παρουσιασθή εις τον Αγάν και να του δώσει απάντησην. Τότε ο Αγάς τον εκάλεσεν και του είπεν με έντονον τρόπον διατί δεν φροντίζει διά την εκκλησίαν.

  Ο παππούς μου εδικαιολογήθη ότι το είπεν και εις τους άλλους χωριανούς αλλά ευρέθησαν εις αμηχανίαν διότι δεν είχον χρήματα.

-         Πήγαινε του είπεν ο Αγάς, να τους πεις εκ δευτέρου να κάμουν ένα καμίνι να κουβαλήσουν άμμον και πέτραν και ότι χρήματα θα χρειαστούν θα τα δώσω εγώ και σε τρεις τέσσαρες δόσεις μου τα επιστρέφετε.

Έτσι και έγινεν και η εκκλησίαν εκτίσθη. Κατόπιν εσκέφτη σαν ποίον Άγιον να βάλουν. Τα Κύθηρα τότε ήσαν εις την Αγγλική Κατοχήν και Βελανιδιώτες έφευγον εκεί διά να σώσουν την ζωή των.

Έτσι οι Βελανιδιώτες είχον μεγάλην γνωριμία με τους Κυθηρίους, και ως Άγιον έβαλον την Παναγίαν την «ΜΥΡΤΙΔΙΩΤΙΣΣΑΝ», με την πίστην ότι θα αναστήσει και το Ελληνικόν Έθνος όπως ήγειρεν και τον παράλυτον.

Ύστερον από ολίγον καιρόν επληρώθη η πρώτη δόσις εις τον Αγάν. Το επόμενον όμως έτος καθυστέρησον την δευτέραν δόσιν. Ο Αγάς τότε εκάλεσεν τον Δράκον και του είπεν σχετικώς, και ο Δράκος υπεσχέθη ότι χρήματα δεν έχουν, αλλά θα πωλήσουν τα ζώα των να πληρώσουν την οφειλήν των το ταχύτερο.

Αλλά την επομένην ημέραν ο Αγάς εκάλεσεν πάλιν τον Δράκον. Όλοι τότε εφοβήθησαν κάτι κακόν θα γίνει, όταν ο Δράκος παρουσιάσθη εις τον Αγάν του είπεν

-         Δράκο όσα χρήματα μου χρωστάτε σας τα χαρίζω, διότι απόψε παρουσιάσθη εις τον ύπνο μου το ΜΑΥΡΟ ΠΑΝΑΓΙΑ με εφοβέρισεν και μου είπεν να μην ζητήσω χρήματα από τους πτωχούς Χριστιανούς.

Είς την θέσιν της παλαιάς αυτής εκκλησίας τα δύο έτη 1930-1932 ανοικοδομήθη νέαν εκκλησίαν Βυζαντινού ρυθμού αλλά επειδή δεν υπήρχον τότε όλα τα χρήματα όπου εχρειάζοντο, παρέστη ανάγκην να στεγασθή με ξυλίαν με την ελπίδαν έως ότου σαπίσει η ξυλία θα συγκεντρωθούν τα χρήματα να κατασκευασθή ο θόλος με κουμπέ. Εμεσολάβησεν όμως ο πόλεμος και η κατοχήν και τα χρήματα που είχαν συγκεντρωθεί αχρηστεύθησον λόγω του πληθωρισμού και η ξυλεία εκόντευεν να σαπίσει διενεργήθη έρανος ο οποίος εντός ολίγου χρονικού διαστήματος απέδωκεν τα αναγκαία χρήματα και εις το διάστημα τριών μηνών το έτος 1954 κατασκευάσθη ο θόλος και κούρμπες και εν συνεχεία εγένετο ο γυναικονίτης και η εσωτερική σοβάντισις ( καθότι εξωτερικός δεν σοβαντίζεται διά να μην χάσει την αξίαν των εκ πελεκυμένων λίθων του τοίχου) και τώρα δυνάμεθα να είπωμεν ότι η εκκλησία των Βελανιδίων είναι μίαν από τας ωραιοτέρας και στερεωτέρας εκκλησίας που υπάρχουν εις την Ελλάδα.

Απομένει μόνον το κωδωνοστάσιον (καμπαναριό) του οποίου την δαπάνην έχομεν και περιμένουμεν την σύνταξιν του σχεδίου από τον μηχανικόν κ. Ευάγγελον…και όταν θα κατασκευασθή και αυτό τότε θα διενεργήσωμεν έρανον να τοποθετήσωμεν και ωρολόγιον.

Αυτή είναι η ιστορία της Μεγαλόχαρης Παναγίας Μυρτιδιωτίσσης

Με πολλάς Ευχάς

Ο Εφημέριος Βελανιδίων Βοιών Παναγιώτης Μιχαηλίδης Ιερεύς.

Ευχαριστούμε τον Μιχαήλ Αντωνάκο που μοιράστηκε μαζί μας αυτό το ιστορικό ντοκουμέντο