Το Εκκλησάκι της Αγίας Κυριακής στα Βελανίδια και η άγνωστη οχύρωση

   Στο ύψωμα πάνω από τα Βελανίδια και πλησίον του πρώην Γερμανικού Παρατηρητηρίου (Εργο) σε μια έκταση διαμορφωμένη σε αναβαθμίδες βρίσκεται το εκκλησάκι της Αγίας Κυριακής ο ναός είναι κατασκευασμένος  πάνω στα ερείπια παλιού ναού και η γύρω περιοχή βρίθει από όστρακα, κάτι που μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι κάποτε σε αυτήν την περιοχή υπήρξε ανθρώπινη δραστηριότητα, το μυστήριο όμως κρύβεται  στα διακόσια μέτρα από το εκκλησάκι όπου στον λοφίσκο που βρίσκεται δίπλα από πέρασμα (ρεματιά που οδηγεί  στα Βελανίδια) υπάρχει οχυρωματική κατασκευή για την οποία δεν υπάρχουν γνωστές μαρτυρίες.

Μπορούμε να υποθέσουμε ότι πρόκειται για μεσοβυζαντινή οχύρωση, οι οχυρώσεις αυτές παρουσιάζουν την εικόνα εκτάσεων περιβαλλόμενων από οχυρωματικούς περιβόλους, οι οποίες μπορεί να αναφέρονται σε περισσότερους από έναν γειτονικούς οικισμούς  μάλλον μετρίου μεγέθους. Τυπικά χαρακτηριστικά των μεσοβυζαντινών οχυρώσεων είναι οι δύο ή τρεις οχυρωματικοί περίβολοι · από αυτούς ο ψηλότερος αποτελεί μια δυσπόρθητη  ακρόπολη η οποία περιλαμβάνει ένα μικρό κτήριο, μια εκκλησία, συγκρότημα υδατοδεξαμενών,  μπορούμε να υποθέσουμε ότι  αυτό είναι τμήμα ενός  τέτοιου οχυρωματικού έργου .

Ενδεχομένως αυτή η οχύρωση να συνδέεται με την κατά τόπους εξέλιξη της κατοίκησης από τον 6  ως τον 10  αιώνα και με την νέα οικονομική ανάπτυξη και διοικητικό ρόλο του κάθε οικισμού.

Μια άλλη προσέγγιση είναι ότι πρόκειται για οχύρωση-θέση μάχης κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας και ίσως αρκετά αργότερα για την προστασία από επιθέσεις πειρατών.

Να τονίσουμε ότι μιλάμε για υποθέσεις και καλό θα ήταν να υπάρξει μια επιστημονική έρευνα η οποία θα μπορούσε να μας ενώσει το πάζλ της κατοίκησης αυτής της γης ενδεχομένως από την αρχαία πόλη Σίδης ,στα Βυζαντινά χρόνια ως
τον σημερινό οικισμό και να μας οδηγήσει  σε ασφαλή συμπεράσματα.